🧱 Clean Architecture ile Uygulama Geliştirmek

Yazılım projeleri büyüdükçe, sürdürülebilirlik ve esneklik gibi kavramlar daha fazla önem kazanıyor.
Kod yapısının dağınık olması, ekip içi karmaşa ve bakımı zor sistemler üretmek, yazılım geliştirme sürecinde sık karşılaşılan sorunlardan biri.
İşte bu noktada devreye Clean Architecture (Temiz Mimari) giriyor.

🧭 Clean Architecture Nedir?

Clean Architecture, yazılımda bağımlılıkları yöneten, sürdürülebilirliği ve test edilebilirliği artıran bir mimari yaklaşımdır.
Uncle Bob (Robert C. Martin) tarafından tanıtılmıştır ve katmanlı bir yapı üzerine kuruludur.

Temel prensibi:
İş kurallarını (business rules), altyapıdan bağımsız tutmak.

🏗️ Katmanlar ve Bağımlılıklar

Clean Architecture şu temel katmanlardan oluşur:

1. Entities (Varlıklar)

• Uygulamanın en temel iş kuralları burada yer alır.
• Diğer katmanlara bağımlılığı yoktur.

2. Use Cases (Kullanım Senaryoları)

• Uygulamanın ne yaptığı burada tanımlanır.
• Entities katmanına bağımlıdır, ama dış dünyaya (UI, DB, API) bağımlı değildir.

3. Interface Adapters (Arayüz Adaptörleri)

• Web, mobil veya API gibi dış dünya ile etkileşim burada yönetilir.
• Controller’lar, Presenter’lar ve Gateway’ler burada bulunur.

4. Frameworks & Drivers

• UI, veritabanı, dosya sistemi gibi detaylar bu katmandadır.
• Uygulamanın merkezinden en uzak katmandır.

🎯 Bağımlılıklar daima merkeze doğru akar!
Yani veri tabanı, uygulama mantığını değil; uygulama mantığı veri tabanını tanımlar.

🔄 Clean Architecture Avantajları

• Test Edilebilirlik: İş mantığı dış katmanlardan izole olduğu için kolayca test edilebilir.
• Bağımlılıklardan Kurtulma: Veritabanı veya framework değişimi daha kolay olur.
• Uzun Vadeli Sürdürülebilirlik: Kodunuzu yıllarca taşıyabilecek sağlam bir iskelet sunar.
• Ekiple Kolay Çalışma: Sorumlulukların ayrılması sayesinde daha kolay görev dağılımı yapılır.

🛠️ Hangi Teknolojilerle Uygulanabilir?

Clean Architecture, sadece belirli bir dil veya framework’e bağlı değildir.
Şu teknolojilerle yaygın olarak kullanılabilir:

• Node.js (Express, NestJS)
• .NET (C#)
• Java (Spring Boot)
• Python (FastAPI, Django)
• Flutter / React Native (mobil uygulama katmanı için)

🔍 Uygulama Örneği

Bir sipariş yönetimi sistemi hayal edelim:

• Order entity’si, siparişin kurallarını içerir.
• CreateOrderUseCase sınıfı, sipariş oluşturma mantığını barındırır.
• OrderController, gelen HTTP isteğini işler ve CreateOrderUseCase’i tetikler.
• OrderRepository, siparişleri veri tabanına kaydetmek için interface üzerinden çalışır. Veri kaynağı ister MongoDB ister PostgreSQL olsun, uygulamanın iç mantığı değişmez.

🧱 DinamikUp Yaklaşımı

DinamikUp olarak, geliştirdiğimiz tüm orta ve büyük ölçekli projelerde Clean Architecture yaklaşımını benimsiyoruz.
Bu yapı sayesinde, hem müşterilerimize uzun vadeli güvenli sistemler sunuyoruz, hem de ekibimizle verimli bir şekilde geliştirme süreçlerini yönetebiliyoruz.

#CleanArchitecture, #YazılımMimarisi, #KatmanlıMimari, #Nodejs, #UseCases, #TestEdilebilirlik, #UncleBob, #KodYönetimi, #YazılımGeliştirme, #DinamikUp,