Modern uygulamalarda, veri erişim katmanını soyutlamak sürdürülebilir ve test edilebilir kod yazmanın temel adımlarından biridir. Bu noktada Repository Pattern, kodunuzu katmanlara ayırarak yönetilebilir hale getirir. Peki bu desen tam olarak ne işe yarar ve nasıl uygulanır? 👇
📦 Repository Pattern Nedir?
Repository Pattern, veri erişim mantığını (DB, API, dosya sistemi vs.) iş mantığından ayırmak için kullanılan bir yazılım tasarım desenidir.
Temel amacı:
- Veriyi yöneten bir “aracı” sunmak
- Uygulamanın geri kalanını verinin nasıl alındığından bağımsız hale getirmek
🎯 Neden Repository Pattern Kullanmalı?
🔹 Soyutlama: Kodunuzu DB teknolojisine (PostgreSQL, MongoDB, vs.) sıkı sıkıya bağlamazsınız.
🔹 Test Edilebilirlik: Repository arayüzünü mock’layarak birim testleri kolayca yazabilirsiniz.
🔹 Bakım Kolaylığı: Veri erişim mantığı tek yerde toplanır, değişiklikler merkezi olarak yapılır.
🔹 Bağımlılıkların Ayrımı: Domain katmanınız, veri erişim detaylarını bilmek zorunda kalmaz.
🧩 Basit Bir Örnek (TypeScript)
tsCopyEdit// Interface
interface UserRepository {
findById(id: string): Promise<User | null>;
save(user: User): Promise<void>;
}
// Implementation (MongoDB)
class MongoUserRepository implements UserRepository {
async findById(id: string) {
return await UserModel.findById(id);
}
async save(user: User) {
await UserModel.create(user);
}
}
Yukarıdaki örnekte, MongoDB teknolojisi kullanılmış olsa da, uygulamanın geri kalanı sadece UserRepository arayüzünü tanır.
İstendiğinde başka bir veri kaynağına geçmek oldukça kolay olur. 🔄
🔍 Repository Pattern Ne Zaman Kullanılmalı?
✅ Domain Driven Design (DDD) uyguluyorsanız
✅ Farklı veri kaynaklarıyla çalışma ihtimaliniz varsa
✅ Büyük ve uzun ömürlü projeler geliştiriyorsanız
✅ Test edilebilirliği yüksek bir yapı kurmak istiyorsanız
🚫 Ne Zaman Gerek Yok?
🔸 Basit CRUD uygulamalarında
🔸 Katmanlı yapının gereksiz karmaşıklık yaratacağı küçük projelerde
🔸 Framework’ün kendi sunduğu yapı yeterliyse (örneğin bazı ORM’lerde repository hali hazırda vardır)
🧠 Sonuç
Repository Pattern, veri erişim katmanınızı izole ederek daha sağlam, test edilebilir ve sürdürülebilir yazılım mimarisi kurmanıza yardımcı olur.
Özellikle kurumsal uygulamalarda, altyapının zamanla değişebileceğini göz önünde bulundurursak, bu desen geleceğe yatırım yapmak anlamına gelir. 🏗️
📌 Hashtag’ler
#RepositoryPattern, #CleanArchitecture, #SoftwareDesign, #TypeScript, #BackendDevelopment, #TestEdilebilirKod, #VeriKatmanı, #DinamikUp,
