Yazılım geliştirme süreci yalnızca çalışan kod üretmekten ibaret değildir. Uzun vadede sürdürülebilir, okunabilir ve geliştirilebilir kod yazmak da bir o kadar önemlidir. Bu noktada devreye Clean Code (Temiz Kod) yaklaşımı girer.
Clean Code; yazılımcının yalnızca makineye değil, aynı zamanda diğer geliştiricilere de kod yazdığını hatırlatır. Çünkü ekip olarak geliştirilen projelerde, bir başkasının yazdığı kodu okuyup anlamak günlük iş akışının bir parçasıdır.
Neden Clean Code?
- 🧠 Okunabilirlik: Kod, yazanın dışındaki bir geliştirici tarafından rahatça anlaşılabilir.
- 🔄 Bakım Kolaylığı: Hatalar daha kolay tespit edilir, yeni özellikler daha hızlı entegre edilir.
- 🚀 Performanslı Takım Çalışması: Kod standart hale gelir, iletişim azalır, üretkenlik artar.
- 🧪 Test Edilebilirlik: Modüler ve sade kodlar daha kolay test edilir.
Clean Code Pratikleri
1. Anlamlı ve Açıklayıcı İsimler Kullanın
Kodunuzu okuyan kişi, değişkenin veya fonksiyonun ne işe yaradığını sadece isminden anlayabilmeli.
tsCopyEdit// Kötü örnek
const x = getData();
// İyi örnek
const customerList = getCustomerData();
2. Fonksiyonlar Kısa ve Tek İş Yapsın
Bir fonksiyon yalnızca tek bir işi yapmalı ve iyi isimlendirilmiş olmalıdır.
tsCopyEdit// Temiz bir fonksiyon
function calculateTotalPrice(cartItems: Item[]): number {
return cartItems.reduce((sum, item) => sum + item.price, 0);
}
3. Yorum Satırlarını Azaltın, Kodunuz Konuşsun
Yorum yerine kodun kendisi açıklayıcı olmalıdır. Gereksiz yorumlar sadece gürültü oluşturur.
tsCopyEdit// Yorum gerektirmeyen bir kod
const isEligibleForDiscount = customer.age > 65;
4. Kod Tekrarından Kaçının (DRY Prensibi)
Aynı kod parçası birden fazla yerde tekrar ediyorsa, onu bir fonksiyona taşıyın.
5. Magic Number ve String’leri Ortadan Kaldırın
Kod içerisinde sayılar ya da string’ler sabit olarak kullanılmamalı; bunun yerine sabitler tanımlanmalıdır.
tsCopyEdit// Kötü örnek
if (user.role === 'admin') { ... }
// İyi örnek
const ADMIN_ROLE = 'admin';
if (user.role === ADMIN_ROLE) { ... }
6. Gereksiz Kodlardan Kurtulun
Kullanılmayan değişkenler, fonksiyonlar ve yorumlar projede kalabalık yaratır. Temizlemek kaliteyi artırır.
7. Bağımlılıkları Yönetin
Bir modülün başka modüllerle olan ilişkisi gevşek olmalı. Clean Architecture gibi mimariler bu noktada faydalı olabilir.
8. Error Handling’i Unutmayın
Hataların nasıl yönetildiği, kodun ne kadar kaliteli olduğunu gösterir. Try-catch blokları yalnızca hatayı yakalamak değil, anlamlı geri dönüşler sağlamak için kullanılmalı.
DinamikUp Yorumu
Clean Code kültürü, yazılım ekipleri arasında sürdürülebilirliği sağlar. DinamikUp olarak kod kalitesi yüksek, ölçeklenebilir projeler geliştirmenin temelinde Clean Code prensiplerine bağlı kalmanın yattığına inanıyoruz. Bu prensipler, yalnızca bireysel olarak değil ekip kültürü olarak da benimsenmeli.
